ISSN 2658-1086
KOMIKS W MUZEUM
A
A
A
W Centrum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha w Krakowie już w ostatnim tygodniu września zawisła wystawa dotycząca komiksu. W ciemnej i dusznej krakowskiej galerii można zaobserwować tłumy zwiedzających, którzy – bez względu na wiek, a często też i narodowość – z podobnym zaciekawieniem oglądają retrospektywę twórczości Grzegorza Rosińskiego.
Wystawa ta, chociaż ograniczona do dość niewielkiej – jak na „półwiecze intensywnej twórczości artystycznej” (Birek 2012: 5) – przestrzeni, pełna jest sprzeczności, które dla widza mogą okazać się całkiem przyjemne. Po pierwsze, w „poważnych” murach galerii mamy szansę oglądać dorobek o „niezbyt poważnej” proweniencji – komiks, czyli typowy przykład kultury popularnej. Zresztą na twarzach zwiedzających częściej można dojrzeć uśmiech niż głęboką zadumę, co tylko przypomina nam, że komiks jest przede wszystkim wspaniałą rozrywką. Po drugie, w ciasnych ramach obrazów galerii zamknięte zostały statyczne kadry z opowieści komiksowych. Często złote ramy olejnych obrazów wyglądają odrobinę groteskowo z zatrzymanym i przeładowanym treścią komiksowym kadrem. Po trzecie, wśród zaprezentowanych dzieł Rosińskiego panuje tak ogromna różnorodność, że trudno dostrzec cechy je łączące. Znalazły się tu ilustracje z książek dla dzieci, a nawet z podręczników szkolnych, które dla wielu zwiedzających wyglądają bardzo znajomo. Nie zabrakło też satyrycznych grafik; wreszcie, obszerne działy wystawy poświęcone zostały poszczególnym seriom komiksów, takim jak „Szninkiel”, „Yans”, „Kapitan Żbik”, „Skarga utraconych Ziem” czy „Thorgal”. Po czwarte, w przestrzeni wystawy zamknięte zostały zaledwie fragmenty komiksowych opowieści. Na szczęście rysunki Rosińskiego są tak kompozycyjnie i szczegółowo dopracowane, że mogą zachwycać nawet tych, którzy nie znają ich komiksowego kontekstu. Wystawa może zatem okazać się ciekawą wizualną przygodą dla tych, którzy komiksowej twórczości Rosińskiego nie znają, zaś dla jego licznych fanów przestrzeń galerii przepełniona jest urwanymi tropami i niedopowiedzianymi historiami, które tylko czekają na to, aby pobudzić wyobraźnię zwiedzających.
Grzegorz Rosiński jest uważany za jednego z czołowych twórców komiksu w Europie (zob. tamże). Swoją przygodę z tym medium zaczął bardzo wcześnie, bo już jako dziecko nie tylko zaczytywał się komiksami, ale także sam stawiał pierwsze kroki jako autor graficznych opowieści. Miał to szczęście, że dane było mu zajmować się zawodowo tym, co kochał najbardziej. Zaraz po ukończonych studiach na warszawskiej ASP od początków swojej kariery zajmował się rysownictwem – tworząc ilustracje do książek, z czasem zaś coraz bardziej oddając się swoim własnym pomysłom. Żył w czasach niezbyt sprzyjających wybujałej fantazji artystów. Kiedy polityczne restrykcje i zaostrzenia względem twórców nie pozwalały mu tworzyć bez ingerencji cenzury, zdecydował się na emigrację. Na jego dorobek składa się zatem niezwykle intensywna praca nad komiksowymi seriami nie tylko w Polsce, ale także w Belgii oraz Szwajcarii.
Podczas prezentowanej właśnie w Krakowie wystawy mamy okazję poznać więcej szczegółów z życia rysownika, dzięki obszernym fragmentom dotyczącym życiorysu artysty pojawiającym się wraz z kolejnymi odsłonami jego twórczości. Dla zwiedzających bardziej zaciekawionych biografią i dorobkiem Rosińskiego przygotowana została publikacja autorstwa Wojciecha Birka, który na zaledwie pięćdziesięciu stronach snuje fascynującą opowieść o tym cenionym ilustratorze. Może odrobinę za mało miejsca w publikacji poświęconego zostało ilustracjom, ale w tym względzie wystawa jest znakomitym uzupełnieniem. Ów dyskurs pomiędzy książką a wystawą, pomiędzy komiksem a jego fragmentem zawieszonym w muzeum staje się wspaniałym pretekstem do własnych poszukiwań kolejnych fragmentów tej poruszającej wyobraźnię łamigłówki – czy to w komiksach Rosińskiego, czy na wystawie jego twórczości poświęconej.
Wystawa ta, chociaż ograniczona do dość niewielkiej – jak na „półwiecze intensywnej twórczości artystycznej” (Birek 2012: 5) – przestrzeni, pełna jest sprzeczności, które dla widza mogą okazać się całkiem przyjemne. Po pierwsze, w „poważnych” murach galerii mamy szansę oglądać dorobek o „niezbyt poważnej” proweniencji – komiks, czyli typowy przykład kultury popularnej. Zresztą na twarzach zwiedzających częściej można dojrzeć uśmiech niż głęboką zadumę, co tylko przypomina nam, że komiks jest przede wszystkim wspaniałą rozrywką. Po drugie, w ciasnych ramach obrazów galerii zamknięte zostały statyczne kadry z opowieści komiksowych. Często złote ramy olejnych obrazów wyglądają odrobinę groteskowo z zatrzymanym i przeładowanym treścią komiksowym kadrem. Po trzecie, wśród zaprezentowanych dzieł Rosińskiego panuje tak ogromna różnorodność, że trudno dostrzec cechy je łączące. Znalazły się tu ilustracje z książek dla dzieci, a nawet z podręczników szkolnych, które dla wielu zwiedzających wyglądają bardzo znajomo. Nie zabrakło też satyrycznych grafik; wreszcie, obszerne działy wystawy poświęcone zostały poszczególnym seriom komiksów, takim jak „Szninkiel”, „Yans”, „Kapitan Żbik”, „Skarga utraconych Ziem” czy „Thorgal”. Po czwarte, w przestrzeni wystawy zamknięte zostały zaledwie fragmenty komiksowych opowieści. Na szczęście rysunki Rosińskiego są tak kompozycyjnie i szczegółowo dopracowane, że mogą zachwycać nawet tych, którzy nie znają ich komiksowego kontekstu. Wystawa może zatem okazać się ciekawą wizualną przygodą dla tych, którzy komiksowej twórczości Rosińskiego nie znają, zaś dla jego licznych fanów przestrzeń galerii przepełniona jest urwanymi tropami i niedopowiedzianymi historiami, które tylko czekają na to, aby pobudzić wyobraźnię zwiedzających.
Grzegorz Rosiński jest uważany za jednego z czołowych twórców komiksu w Europie (zob. tamże). Swoją przygodę z tym medium zaczął bardzo wcześnie, bo już jako dziecko nie tylko zaczytywał się komiksami, ale także sam stawiał pierwsze kroki jako autor graficznych opowieści. Miał to szczęście, że dane było mu zajmować się zawodowo tym, co kochał najbardziej. Zaraz po ukończonych studiach na warszawskiej ASP od początków swojej kariery zajmował się rysownictwem – tworząc ilustracje do książek, z czasem zaś coraz bardziej oddając się swoim własnym pomysłom. Żył w czasach niezbyt sprzyjających wybujałej fantazji artystów. Kiedy polityczne restrykcje i zaostrzenia względem twórców nie pozwalały mu tworzyć bez ingerencji cenzury, zdecydował się na emigrację. Na jego dorobek składa się zatem niezwykle intensywna praca nad komiksowymi seriami nie tylko w Polsce, ale także w Belgii oraz Szwajcarii.
Podczas prezentowanej właśnie w Krakowie wystawy mamy okazję poznać więcej szczegółów z życia rysownika, dzięki obszernym fragmentom dotyczącym życiorysu artysty pojawiającym się wraz z kolejnymi odsłonami jego twórczości. Dla zwiedzających bardziej zaciekawionych biografią i dorobkiem Rosińskiego przygotowana została publikacja autorstwa Wojciecha Birka, który na zaledwie pięćdziesięciu stronach snuje fascynującą opowieść o tym cenionym ilustratorze. Może odrobinę za mało miejsca w publikacji poświęconego zostało ilustracjom, ale w tym względzie wystawa jest znakomitym uzupełnieniem. Ów dyskurs pomiędzy książką a wystawą, pomiędzy komiksem a jego fragmentem zawieszonym w muzeum staje się wspaniałym pretekstem do własnych poszukiwań kolejnych fragmentów tej poruszającej wyobraźnię łamigłówki – czy to w komiksach Rosińskiego, czy na wystawie jego twórczości poświęconej.
Wojciech Birek: „Grzegorz Rosiński – mistrz ilustracji i komiksu”. Muzeum Regionalne w Stalowej Woli. Stalowa Wola 2012.
„Grzegorz Rosiński – mistrz ilustracji i komiksu. Wystawa retrospektywna”. 26.09. – 10.11.2012, Centrum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha, Kraków.
| Zadanie dofinansowane ze środków budżetu Województwa Śląskiego. Zrealizowano przy wsparciu Fundacji Otwarty Kod Kultury. |
 |
 |