„Stories in Red” to ekskluzywnie wydany, anglojęzyczny debiut rodzimego kolektywu ilustratorskiego o nazwie Treslettres. Trzej nietuzinkowi artyści – Bartek Jekiel, Tomek Wieja oraz Jakub Chwieszczenik – w pełni wykorzystali swój talent. Jednym z kanałów pozytywnej motywacji, jaką otrzymali twórcy, były  możliwości oferowane przez działającą od 2009 roku amerykańską firmę Kickstarter, będącą platformą koordynującą akcję wspierania kreatywnych projektów (z zakresu filmu, gier, muzyki czy sztuki) przez dobrowolnych mecenasów, którymi mogą być wszyscy zainteresowani dofinansowaniem konkretnego przedsięwzięcia.

Graficzny album Treslettres, nad którym unosi się eklektyczny duch tak bliski dorobkowi Dave’a McKeana, niewątpliwie zasługuje na poświęconą mu uwagę. Artystyczne trio – poszukujące poprzez swoją sztukę śladów magii i tajemnicy ukrytych pod płaszczem szarej, zdroworozsądkowej codzienności – sięgnęło po trzy klasyczne baśnie, aby za pomocą surrealistycznych, często improwizowanych ilustracji (szkiców, malarstwa, fotograficznych kolaży) wydobyć z dziecięcych opowieści ich najbardziej mroczne aspekty oraz pełne niepokojącej symboliki psychoanalityczne znaczenia.

Tom otwiera odrealniona, choć wyjątkowo sugestywna nowela Bartosza Jekiela, będąca reinterpretacją Perraultowskiej baśni o Sinobrodym. Mieszkający obecnie w Bristolu autor (jego prace przyjęto na otwarcie 159. wystawy w The Royal West of England Academy) swój warsztat – bazujący między innymi na tuszu i graficie – kształtował w oparciu o młodzieńczą fascynację polskimi plakatami teatralnymi. Pasję tę doskonale widać na kartach opowieści o krwawej emanacji Gillesa de Rais, którą Jekiel nakreślił z szaleńczym pazurem, jakiego nie powstydziłyby się prace Clive’a Barkera. „Greybeard” to ponure studium namiętności, obsesji i nieszczęśliwej miłości, w którym poszatkowane partie tekstu stają się plastycznym ornamentem wzmacniającym siłę pozawerbalnego przekazu.

Tomasz Wieja, niezależny fotograf oraz ilustrator inspirujący się dorobkiem nadrealistów, w „Red Shoes” (wywiedzionych z baśniowego kanonu Hansa Christiana Andersena) zabiera czytelnika w fantasmagoryczną podróż szlakiem podświadomości, w której egoistyczne pożądanie, zakazane pragnienia oraz pokusa zniewolenia przybierają kształt tytułowych czerwonych pantofelków. W swoich zdjęciowych eksperymentach (wykorzystujących techniki zarówno digitalne, jak i analogowe) Wieja zapuszcza się w estetyczno-narracyjne rejony bliskie przywoływanemu już McKeanowi, co samo w sobie jest najlepszą rekomendacją dla polskiego artysty.

Album zamyka rosyjska baśń o pięknolicej Wasylisie, wysłanej przez wredną macochę po ogień do Baby Jagi. Oszczędny, nastrojowy styl malarski Jakuba Chwieszczenika (prywatnie wielkiego fana twórczości Paula Pope’a, Nicolasa De Crecy oraz Jamesa Jeana) akcentuje inicjacyjny wymiar tej wielowymiarowej, choć zwięźle opowiedzianej fabuły prowadzącej do ponurego finału. O sile „Stories in Red” stanowi żywiołowa wyobraźnia ich twórców, prezentujących na przykładzie swoich ulubionych historii wyjątkową witalność baśni oraz innych utworów wywodzących się z tradycji ustnej, które pomimo zmieniających się czasów wciąż zaludniają przestrzeń zbiorowej (nie)świadomości, przypominając mało przyjemną prawdę o jedynej w swoim rodzaju złożoności ludzkiej natury.

Bartek Jekiel, Tom Wieja, Jakub Chwieszczenik: „Stories in Red”. Wydawnictwo Tresletters. Poznań 2013.