Radosław Pisula,

NIE O TO CHODZI, BY ZŁOWIĆ KRÓLICZKA (BATMAN - MROCZNY RYCERZ: NOCNA TRWOGA)

Przemysław Pieniążek,

KSIĘGA POLICZONYCH CIERPIEŃ (PALESTYNA)

Andrzej Ciszewski,

FERALNY MAJOR POWRACA (GARAŻ HERMETYCZNY)

Przemysław Pieniążek,

CIEŃ ROZRPUWACZA (PROSTO Z PIEKŁA)

Polly Nichols, Annie Chapman, Liz Stride, Kate Eddowes i Marie Jeannette Kelly – pięć londyńskich prostytutek, których drastyczną śmierć przypisuje się jednemu człowiekowi, osławionemu Kubie Rozpruwaczowi. To właśnie ulicznym kurtyzanom z East Endu Alan Moore zadedykował swoją komiksową fabułę, klimatycznie zilustrowaną przez Eddiego Campbella. W ramach prac nad ukazującym się w latach 1989-1996 cyklem „Prosto z piekła” (od 1999 roku wydawanym pod postacią opasłej powieści graficznej) brytyjski scenarzysta wykazał się nie lada skrupulatnością i wnikliwością, zgłębiając treść archiwalnych materiałów prasowych, dokumentów oraz wszelkiej maści tekstów kultury będących przewodnikiem autora po terytorium faktów i mitów skrywających prawdę o rzeźniku z Whitechapel.

Królowa Wiktoria, książę Edward Albert Wiktor, nosząca pod sercem jego dziecko Annie Crook, malarz Walter Sickert, inspektor Scotland Yardu Fred Abberline, królewski lekarz nadzwyczajny sir William Withey Gull oraz kwintet nieszczęsnych kobiet lekkich obyczajów – oto najważniejsze pionki i figury rozstawione przez Alana Moore’a na dramaturgicznej szachownicy, będącej polem przerażającej rozgrywki wykraczającej poza granice czasu i przestrzeni. Podzielony na szesnaście rozdziałów „melodramat” fascynuje pieczołowitą rekonstrukcją społeczno-obyczajowego pejzażu dziewiętnastowiecznego Londynu (ze szczególnym uwzględnieniem aspektu jakości życia w osławionej, przesiąkniętej patologią dzielnicy). Jednocześnie scenarzysta „Strażników” zabiera czytelnika na erudycyjną eskapadę po stolicy Albionu, docierając do wyjątkowo mrocznych kulturowych korzeni miasta. Rolę medium autorskiej refleksji – przywołującej bogactwo kontekstów historycznych, politycznych, literackich, architektonicznych, religijnych czy wręcz okultystycznych – pełni w „Prosto z piekła” baronet William Gull: chirurg anatom, doświadczający mistycznych wizji członek loży masońskiej oraz niezwykle sprawny morderca działający wedle precyzyjnego planu.

Jak na rasowy thriller przystało, opowieść Moore’a charakteryzuje się nienagannie budowaną dramaturgią, świetnie nakreślonymi psychologicznymi profilami bohaterów oraz sekwencjami mrożącymi krew w żyłach (vide: rekonstrukcje kolejnych zbrodni Rozpruwacza). A wszystko to zanurzone zostało w gęstym sosie psychoanalityczno-masońskiej symboliki zmieszanej ze środowiskową gwarą wiktoriańskiej Anglii. Czarno-białe, szkicowe prace Eddiego Campbella idealnie pasują do (nie zawsze) minorowego tonu narracji emanującej autentyczną grozą. Sugestywna gra świateł i cieni, wiernie oddany urbanistyczny pejzaż Londynu oraz jak najbardziej zasadne, utrzymane w niemalże pornograficznej manierze sceny erotyczne (podgrzewające naturalistyczny klimat utworu) niewątpliwie przyczyniły się do sukcesu opowieści.

Historia jako ustrukturyzowany system dających się przewidzieć wydarzeń; współistnienie wszystkich chwil we wszechogarniającej wieczności; ukryte w codziennej, zdroworozsądkowej rzeczywistości wzory oraz symbole przypominające o obecności odwiecznych, przyczajonych sił cyklicznie infekujących ludzkie umysły i dusze; zagadkowe morderstwa stanowiące makabryczną uwerturę do nowego, jeszcze bardziej okrutnego stulecia – epickie dzieło duetu Moore-Campbell stawia niepokojące tezy, podpierając je solidną argumentacją (nie mówiąc już o dołączonych do komiksu imponujących przypisów), zachęcając przy tym czytelnika do samodzielnego wysnuwania wniosków. Rewelacyjnie łączące historyczną rekonstrukcję z artystyczną impresją „Prosto z piekła” posłużyło za kanwę hollywoodzkiej produkcji braci Hughes z Johnnym Deppem w roli Freda Abberline’a, nie osiągającej jednak nawet połowy dramaturgicznej „gęstości” graficznego pierwowzoru. Słowem: Komiks, który mocno chwyta za gardło i nie puszcza aż do samego, przytłaczającego końca.

Alan Moore, Eddie Campbell: „Prosto z piekła. Melodramat w szesnastu częściach” („From Hell”). Tłumaczenie: Michał Chaciński, Marek Cieślik. Wydawnictwo Timof i cisi wspólnicy. Warszawa 2014.