ISSN 2658-1086
WELCOME TO HOLLYWOODLAND (ANASTAZJA. TOM 1)
STATEK PIJANY (PABLO. INTEGRAL)
GODNY FINAŁ (JESSICA JONES: ALIAS. TOM 4)
POŚRÓD TUBYLCÓW (CORTO MALTESE. TOM 3: ZAWSZE TROCHĘ DALEJ)
ZAKAZANY OWOC (WBREW NATURZE. TOM PIERWSZY: PRZEBUDZENIE)
WELCOME TO HOLLYWOODLAND (ANASTAZJA. TOM 1)
A
A
A
Na początku były dwa artykuły Magdaleny Lankosz („Siedem śmierci Natalie Wood” oraz „Hollywood – miasto demonów”) opublikowane na łamach „Wysokich Obcasów”. Przejmujące teksty opowiadające kolejno o pełnym blasków i cieni życiu słynnej amerykańskiej aktorki rosyjskiego pochodzenia, jak również o wstrząsającej opinią publiczną śmierci Virginii Rappe (ofiary perwersyjnych praktyk króla slapsticku Roscoe „Fatty’ego” Arbuckle’a) czy brutalnym morderstwie dokonanym na Elizabeth Short, lepiej znanej jako Czarna Dalia, zainspirowały Joannę Karpowicz do nawiązania kontaktu z autorką. Od słowa do słowa pojawił się pomysł stworzenia komiksu, który zilustrowałaby krakowska malarka. Wspólna chęć poruszenia trudnych, niewygodnych tematów oraz doskonała (w przypadku Magdaleny Lankosz) znajomość historii fabryki snów ze szczególnym uwzględnieniem jej złotej ery zaowocowała narodzinami „Anastazji” – nietuzinkowego albumu ukazującego się pod szyldem oficyny Kultura Gniewu.
Akcja rzeczonego utworu rozpoczyna się w roku 1926 w prowincjonalnym Holcomb w stanie Kansas (w tym zakątku w 1959 „Z zimną krwią” zostanie zamordowana rodzina Clutterów), skąd po dramatycznych perypetiach ucieka matka wraz córką o imieniu Stacey. Bohaterki przybywają do Los Angeles, gdzie rodzicielka (kształtująca swoją wizję świata w oparciu o lekturę kolorowych periodyków poświęconych gwiazdom kina) nie zawaha się przed niczym, byle wypromować pociechę i zwrócić na nią uwagę hollywoodzkich decydentów. „Nie trzeba robić takiej zmartwionej miny, kiedy pan producent chce cię wziąć na kolana. To nic złego” (s. 14) – przekonuje zdeterminowana kobieta (przybierająca tożsamość rosyjskiej emigrantki), która sama oddaje się za „przysługi”, wyładowując swój gniew, frustrację i rozczarowanie na dziewczynce, gdy ta niweczy swoją szansę na castingu. I chociaż po upływie lat Anastazja (bo pod takim imieniem rozpoczyna swoją karierę przyszła gwiazdka) osiąga upragniony przez jej matkę status, jej życie trudno uznać za spełnione, a uśmiech uwieczniony na fotosach i okładkach pism – za szczery.
Opowieść o toksycznej relacji między matką a córką, kameralne studium władzy, kontroli i przemocy, osadzony w pejzażu epoki wciąż aktualny komentarz do problemu molestowania seksualnego w fabryce snów (choć komiks powstał wcześniej, afera Harveya Weinsteina i jej następstwa doskonale wpisują się w temat poruszony przez autorki), jak również dość oczywisty w warstwie dramaturgicznej kryminał okraszony mnogością intertekstualnych smaczków: „Anastazja” otwiera się na różnorodność odczytywań, w równym stopniu intrygując, co budząc niepokój.
Śledząc perypetie tytułowej bohaterki (której losy łączą w sobie zarówno życiowe doświadczenia wspomnianej już Natalie Wood, jak i Shirley Temple), czytelnik zanurza się w silnie rozwarstwionej społecznie, chwilami prawdziwie fantasmagorycznej rzeczywistości budzącej słuszne skojarzenia z poetyką Lynchowskiego „Miasteczka Twin Peaks” bądź „Mulholland Drive”. Akrylowe obrazy Joanny Karpowicz (prezentowane także w Muzeum Sztuki Współczesnej MOCAK w ramach wystawy „Artyści z Krakowa. Generacja 1970-1979”) doskonale oddają aurę wszechobecnej iluzji, w jakiej trwają protagonistki omawianego tomu. Portretowe ujęcia hollywoodzkich rezydentów o twarzach przypominających upiorne maski z zastygniętymi nań grymasami; pocztówkowe panoramy kolejnych zakątków wielkiego miasta czy przepięknie zakomponowane, całostronicowe kadry (vide: bohaterki idące polną drogą, ich „rodzinny” dom pod osłoną nocy, wzgórza Hollywoodlandu) to tylko niektóre z wizualnych atutów tego elegancko wydanego woluminu atakującego wzrok odbiorcy paletą żywych barw. Podobnie jak w swoim malarskim cyklu poświęconym Anubisowi, ilustratorka „Kwaśnego jabłka” przywołuje w „Anastazji” melancholijny klimat prac Edwarda Hoppera, w sugestywny sposób przedstawiając przy tym sceny przemocy i patologii. Reasumując: przykuwające uwagę otwarcie (planowanego) dyptyku, którego finał poznamy zapewne w przyszłym roku.
Akcja rzeczonego utworu rozpoczyna się w roku 1926 w prowincjonalnym Holcomb w stanie Kansas (w tym zakątku w 1959 „Z zimną krwią” zostanie zamordowana rodzina Clutterów), skąd po dramatycznych perypetiach ucieka matka wraz córką o imieniu Stacey. Bohaterki przybywają do Los Angeles, gdzie rodzicielka (kształtująca swoją wizję świata w oparciu o lekturę kolorowych periodyków poświęconych gwiazdom kina) nie zawaha się przed niczym, byle wypromować pociechę i zwrócić na nią uwagę hollywoodzkich decydentów. „Nie trzeba robić takiej zmartwionej miny, kiedy pan producent chce cię wziąć na kolana. To nic złego” (s. 14) – przekonuje zdeterminowana kobieta (przybierająca tożsamość rosyjskiej emigrantki), która sama oddaje się za „przysługi”, wyładowując swój gniew, frustrację i rozczarowanie na dziewczynce, gdy ta niweczy swoją szansę na castingu. I chociaż po upływie lat Anastazja (bo pod takim imieniem rozpoczyna swoją karierę przyszła gwiazdka) osiąga upragniony przez jej matkę status, jej życie trudno uznać za spełnione, a uśmiech uwieczniony na fotosach i okładkach pism – za szczery.
Opowieść o toksycznej relacji między matką a córką, kameralne studium władzy, kontroli i przemocy, osadzony w pejzażu epoki wciąż aktualny komentarz do problemu molestowania seksualnego w fabryce snów (choć komiks powstał wcześniej, afera Harveya Weinsteina i jej następstwa doskonale wpisują się w temat poruszony przez autorki), jak również dość oczywisty w warstwie dramaturgicznej kryminał okraszony mnogością intertekstualnych smaczków: „Anastazja” otwiera się na różnorodność odczytywań, w równym stopniu intrygując, co budząc niepokój.
Śledząc perypetie tytułowej bohaterki (której losy łączą w sobie zarówno życiowe doświadczenia wspomnianej już Natalie Wood, jak i Shirley Temple), czytelnik zanurza się w silnie rozwarstwionej społecznie, chwilami prawdziwie fantasmagorycznej rzeczywistości budzącej słuszne skojarzenia z poetyką Lynchowskiego „Miasteczka Twin Peaks” bądź „Mulholland Drive”. Akrylowe obrazy Joanny Karpowicz (prezentowane także w Muzeum Sztuki Współczesnej MOCAK w ramach wystawy „Artyści z Krakowa. Generacja 1970-1979”) doskonale oddają aurę wszechobecnej iluzji, w jakiej trwają protagonistki omawianego tomu. Portretowe ujęcia hollywoodzkich rezydentów o twarzach przypominających upiorne maski z zastygniętymi nań grymasami; pocztówkowe panoramy kolejnych zakątków wielkiego miasta czy przepięknie zakomponowane, całostronicowe kadry (vide: bohaterki idące polną drogą, ich „rodzinny” dom pod osłoną nocy, wzgórza Hollywoodlandu) to tylko niektóre z wizualnych atutów tego elegancko wydanego woluminu atakującego wzrok odbiorcy paletą żywych barw. Podobnie jak w swoim malarskim cyklu poświęconym Anubisowi, ilustratorka „Kwaśnego jabłka” przywołuje w „Anastazji” melancholijny klimat prac Edwarda Hoppera, w sugestywny sposób przedstawiając przy tym sceny przemocy i patologii. Reasumując: przykuwające uwagę otwarcie (planowanego) dyptyku, którego finał poznamy zapewne w przyszłym roku.
Magdalena Lankosz, Joanna Karpowicz: „Anastazja. Tom 1”. Wydawnictwo Kultura Gniewu. Warszawa 2017.
| Zadanie dofinansowane ze środków budżetu Województwa Śląskiego. Zrealizowano przy wsparciu Fundacji Otwarty Kod Kultury. |
 |
 |