ISSN 2658-1086
Wydanie bieżące

1 lipca 13 (397) / 2020

Justyna Hanna Budzik,

DAFILMS.PL: NAJLEPSZE FESTIWALE KINA DOKUMENTALNEGO W JEDNYM WIRTUALNYM MIEJSCU (DAFILMS.PL)

A A A
Śledząc rozwój różnorodnych form dokumentalnych oraz wzrastające zainteresowanie polskiej widowni, filmoznawca Mikołaj Jazdon nazywa kino dokumentalne – za brytyjskim producentem Nickiem Fraserem – rock and rollem naszych czasów (zob. http://edukacjafilmowa.pl). Repertuar kinowy, festiwale filmowe oraz serwisy streamingowe wciąż poszerzają ofertę dokumentów z całego świata, odpowiadając na potrzeby publiczności. W 2020 roku Amerykańska Akademia Filmowa przyznała nominację do Oscara w kategorii najlepszego filmu nieanglojęzycznego produkcji niefikcjonalnej – „Krainie miodu” w reżyserii Tamary Kotevskiej i Ljubomira Stefanova (Macedonia 2018). Dokument stał się w XXI wieku bardzo popularny zarówno wśród twórców, jak i odbiorców. Jazdon zauważa: „Od kiedy każdy z nas nosi w kieszeni telefon z kamerą, wszyscy staliśmy się dokumentalistami, a od kiedy YouTube stał się istotnym elementem internetu, oglądanie dokumentów zaczęło być codzienną praktyką” (http://edukacjafilmowa.pl). Liczne platformy VoD ułatwiają poznawanie tej sfery kina, a niektóre z nich – jak Netflix czy HBO GO – produkują własne filmy dokumentalne.

W styczniu 2020 ruszyła polska odsłona platformy DAFilms – inicjatywy Doc Alliance, czyli sieci współpracy siedmiu najważniejszych europejskich festiwali kina dokumentalnego (CPH:DOX Copenhagen, Doclisboa, Millenium Docs Against Gravity, DOK Leipzig, FID Marseille, MFDFJihlava, Visions du Réel Nyon). Doc Alliance istnieje od 2005 roku, a portal VoD jest jej najważniejszym projektem. Nad regularnie zmieniającymi się programami kuratorskimi czuwają selekcjonerzy stowarzyszonych festiwali. Menadżerem polskiej wersji platformy jest filmoznawca Mikołaj Góralik, który niedawno obronił doktorat na Uniwersytecie Łódzkim i świetnie zna świat festiwalowy. DAFilms.pl zawiera więcej rodzimych produkcji w porównaniu z DAFilms.com, więcej z nich ma też dostępne polskie napisy. Regularnie pojawia się też polski film tygodnia. Na koniec czerwca 2020 subskrybenci mogą wybierać z ponad 2000 pozycji.

Oferta platformy uzupełniana jest dwutorowo: o nowości oraz o klasyki, a stałym cykl to Festival Focus, biorący pod lupę repertuary różnych przeglądów. W czerwcu 2020 wybrano propozycje z BAFICI (Międzynarodowy Festiwal Kina Niezależnego w Buenos Aires), a w segmencie tematycznym kuratorzy zaproponowali 9 filmów obrazujących społeczność LGBTQ+, nawiązując oczywiście do trwającego Pride Month. We wcześniejszych miesiącach dodawane co dwa tygodnie programy kuratorskie (filmy pozostają oczywiście do obejrzenia nadal w zasobach platformy) skupiały się między innymi na kinie zaangażowanym ekologicznie – co zbiegło się czasowo z obchodzonym w kwietniu Dniem Ziemi, filmowych portretach architektury, dokumentach omawiających różne zjawiska związane z internetem czy dorobku polskich dokumentalistek. W cyklu Festival Focus zostały dotychczas przedstawione nagradzane pozycje między innymi z Krakowskiego Festiwalu Filmowego i Kina Na Granicy, dostępne są też dodawane co miesiąc retrospektywy uznanych twórców dokumentu, na przykład Pétera Forgácsa, Agnès Vardy czy Karela Vachka. O ile oferta DAFilms.pl jest bardzo różnorodna i obfita, zdarzają się filmy dostępne równocześnie w innych serwisach streamingowych.

DAFilms.pl oferuje kilka możliwości korzystania z zasobów platformy. Najbogatsza oferta dostępna jest dla subskrybentów, którzy mogą wybrać wariant miesięczny (6 euro) lub roczny (60 euro, co jakiś czas są promocje). Użytkownicy zarejestrowani w portalu, którzy nie zdecydują się na wykupienie subskrypcji, mogą wybierać spośród zawężonego katalogu, złożonego przede wszystkim z produkcji studenckich. Aby zachęcić niezdecydowanych, DAFilms.pl pozwala na bezpłatny seans filmu, jeśli użytkownik udostępni jego profil w mediach społecznościowych.

Po niespełna trzech miesiącach funkcjonowania DAfilms.pl kina w Polsce zostały z powodu pandemii zamknięte do minimum początku czerwca. I chociaż niemal natychmiast po rozpoczęciu lockdownu pewna część dystrybucji kinowej przeniosła się do sieci, łącznie z premierami najnowszych tytułów, katalog dokumentów na platformie Doc Alliance wyróżniał się nawet w tej obfitości streamingowych propozycji. Inicjatywa współpracujących festiwali ma szansę sprawić, że fascynacja dokumentem będzie wzrastać i powiększy się także liczba tytułów trafiających do dystrybucji kinowej. DAFilms.pl jest też bardzo wartościową bazą dla nauczycieli, wykładowców i edukatorów, tym bardziej, iż kino dokumentalne zajmuje ważne miejsce w takich programach edukacyjnych jak Akademia Dokumentalnej (prowadzona przez Millennium Docs Against Gravity i w całości poświęcona dokumentom), Filmoteka Szkolna (tu produkcje polskie), KinoSzkoła czy Nowe Horyzonty Edukacji Filmowej. Być może też Doc Alliance poszerzy zakres swojej działalności, dodając do oferty VoD także elementy wykładowe lub organizując dyskusje z widzami na żywo? Tego typu działania byłyby bardzo pożądane, zwłaszcza że – jak nazywał miłośników kina Krzysztof Mętrak – „trafieni w oko” lubią wymieniać się wrażeniami z innymi widzami, a nie tylko delektować się filmami w domowym zaciszu. Podobnie zresztą jak fani rock and rolla, którzy gustują zarówno w albumach studyjnych, jak i w występach live.

LITERATURA:

Jazdon M.: „Film dokumentalny – rock and roll naszych czasów”. http://edukacjafilmowa.pl/film-dokumentalny-rock-and-roll-naszych-czasow/.