ISSN 2658-1086

15 listopada 22 (406) / 2020

• Sławomir Iwasiów

  GŁOS Z ODDALI (HENRYK MARKIEWICZ: 'PISMA OSTATNIE')

  Trudno w ramach krótkiego sprawozdania z lektury pisać o dorobku tak wybitnego literaturoznawcy, jakim był Henryk Markiewicz. Dlatego niniejszy tekst traktuję raczej jako zachętę do lektury „Pism ostatnich”, choć – jak sądzę – i nazwisko autora, i jego dzieło doskonale przemawiają same za siebie i nie potrzebują jakiejkolwiek „promocji”.
  
• Przemysław Pieniążek

  KOLONIALNE FANTAZMATY (AGNIESZKA WIĘCKIEWICZ: 'OBRAZY CZARNOŚCI. WYOBRAŹNIA IMPERIALNA I RÓŻNICA RASOWA W NIEMIECKIEJ KULTURZE XIX I XX WIEKU. SIEDEM SZKICÓW Z ANTROPOLOGII WROGOŚCI')

  Udana próba syntetycznego zbadania wpływu niemieckiego kolonializmu na szeroko pojętą kulturę niemieckojęzyczną oraz wskazania w tym kontekście na złożony charakter tworzenia figury „wroga”.
  
• Patryk Szaj

  W IMIENIU BEZSILNYCH ('ETYCZNE POTĘPIENIE MYŚLISTWA')

  Chciałbym – oczywiście – zacząć ten szkic inaczej. Chciałbym napisać: to niebywałe, że w czasach postępującej katastrofy klimatycznej, w epoce przebudzenia ekologiczno-etycznego, w państwie, w którym prawie 70% populacji potępia jakiekolwiek praktyki łowieckie, myślistwo w ogóle jeszcze istnieje.
  
• Edyta Gryksa-Pająk

  KILKA SŁÓW O WEGETARIANIZMIE W STAROŻYTNOŚCI (DAMIAN MISZCZYŃSKI: 'SPRAWIEDLIWOŚĆ WOBEC ZWIERZĄT W UJĘCIU PLUTARCHA Z CHERONEI')

  Autor książki wybrał na warsztat traktaty „O jedzeniu mięsa” Plutarcha z Cheronei oraz „O wstrzemięźliwości od jedzenia zwierząt” Porfiriusza. Starannie opracowane tłumaczenie opatrzone interesującymi przypisami znacząco rozbudowuje kluczowe kwestie, zachęcając jednocześnie do sięgnięcia po kolejne dzieła antyczne o podobnej tematyce.
  
• Przemysław Piwowarczyk

  O WPŁYWIE ANTROPOPRESJI NA POPULACJĘ SYREN I FAUNÓW ('KSIĘGA MONSTRÓW')

  Mamy do czynienia ze wczesnośredniowiecznym sformułowaniem overkill hypothesis. Księga nie wzywa do ochrony monstrów, ale wyraźnie czuć w niej żal po ich utracie. Bardzo to znajome odczucie dla nas, którzy oglądamy ostatnie nosorożce czy goryle.
  
• Dorota Kołodziej

  WIEL(K)OŚĆ KANONÓW I SIŁA SUGESTII (JAKUB KORNHASUER: 'PRETEKSTY, POSŁOWIA. MAŁE KANONY LITERATURY ŚWIATOWEJ')

  Jakub Kornhauser rozpoczyna książkę, ale jej nie kończy, zaprasza czytelnika do błądzenia od fragmentu do fragmentu i w żadnym momencie go nie wyprasza. Być może na tym polega też siła analizowanej publikacji. Nie ma w niej monotonii, nie ma nudy, jest tylko delikatna sugestia, żeby czytać dalej.
  
• Seweryn Leszczyński

  CZY AUTONOMIA UNIWERSYTETU ISTNIEJE? (KRZYSZTOF POMIAN: 'O AUTONOMII UNIWERSYTETU')

  Paradoksem pozostaje fakt, że tak jak w XI wieku Bolonia stała się areną narodzin autonomii prawnej wspólnoty nauczycieli i uczniów, tak w XX wieku stała się grobem nowożytnego wzorca uczelni.
  
• Michał Kazimierczuk

  HOMO DEMOCRATICUS I RELIGIA, CZYLI O AKTUALNOŚCI TOCQUEVILL'A RAZ JESZCZE (IGOR CZERNECKI: 'ZNACZENIE RELIGII DLA DEMOKRACJI U ALEXISA DE TOCQUEVILLE'A')

  Widzimy, jak słusznie podkreśla Czernecki, iż mimo przychylności dla przyszłości demokracji i zrównywania kondycji Tocqueville nie był skłonny podpisać się pod oświeceniowym optymizmem mówiącym, iż wraz ze wzrostem równości zmianie jakościowej ulegnie także warunek tego, co ogranicza wewnętrznie ludzką kondycję.
  
• Karolina Starnawska

  BYĆ BLIŻEJ TEKSTU, BYĆ BLIŻEJ UCZNIÓW ('LEKTURY W RĘKU NAUCZYCIELA. PERSPEKTYWA POLSKA I ZAGRANICZNA'

  Po lekturze najnowszej książki z serii Edukacja Nauczycielska Polonisty mam ochotę napisać najkrótszą recenzję w swojej karierze: to jest bardzo dobra książka, którą polecam obecnym i przyszłym nauczycielom. Czytajcie! To pozycja nie tylko pożyteczna, ale także przyjemna, po prostu – wciągająca, co w przypadku publikacji naukowych nie zdarza się często.
  
• Konrad Kopel

  WYRAŹNE LĘKI I STŁUMIONE OLŚNIENIA (LESZEK KOCZANOWICZ: 'LĘK I OLŚNIENIE. ESEJE O KULTURZE NIEPOKOJU')

  Zbiór Koczanowicza zdawał mi się przy pierwszym oglądzie wpisywać w moje wyobrażenie eseju. Bardzo szybko jednak miejsce pierwszoosobowego wyznania będącego punktem wyjścia do rozmyślań zajęły ogólnikowe stwierdzenia.
  
• Anouk Herman

  PAMIĘTASZ MAGNETOWID? (PIOTR SITARSKI, MARIA B. GARDA, KRZYSZTOF JAJKO: 'NOWE MEDIA W PRL')

  Tym, co najbardziej urzeka w książce, jest właśnie atmosfera technologicznej rezurekcji – powrotu do przeszłości i do nowoczesności, która dziś nie jest już ani trochę nowoczesna.
  
• Agnieszka Niewdana

  JAN JÓZEF SZCZEPAŃSKI. LISTY OD CZYTELNIKÓW

  Szczepański zawsze pozostawał wierny raz przyjętym ideałom i wartościom, bez względu na okoliczności. Pisarzowi była bliska etyka conradowska, co zaznaczał wielokrotnie w swojej twórczości. Jednolity obraz pisarza uzyskuje się na poziomie jego książek, dzienników, jak i z relacji znających go zawodowo i prywatnie ludzi. Dopełnienia tego obrazu należy szukać w listach.
  

Zadanie dofinansowane ze środków budżetu Województwa Śląskiego. Zrealizowano przy wsparciu Fundacji Otwarty Kod Kultury.